สรุปไทม์ไลน์ปมความขัดแย้งของอิสราเอล-ปาเลสไตน์ ฉบับรวบรัดเข้าใจง่าย

Histofun Deluxe

Histofun Deluxe เพจที่นำเสนอเรื่องราวของประวัติศาสตร์ทั้งไทยและเทศ ในรูปแบบที่เข้าใจง่าย สนุกสนาน

          ความขัดแย้งอิสราเอล-ปาเลสไตน์ ฉบับรวบรัด
อิสราเอล ปาเลสไตน์

          เนื้อหาในบทความนี้ จะนำเสนอในรูปแบบของไทม์ไลน์เวลา ดังนั้นในบางเหตุการณ์ที่มีความละเอียดซับซ้อน อาจจะไม่ได้ปรากฏอยู่ในไทม์ไลน์นี้

          เนื้อหาจะถูกแบ่งออกเป็น 3 ภาคหลักคือ 

  • ภาค I ประวัติศาสตร์อิสราเอลแบบคร่าว ๆ 
  • ภาค II กำเนิดรัฐอิสราเอล
  • ภาค III ความขัดแย้งจนถึงปัจจุบัน

ภาค I ประวัติศาสตร์อิสราเอลแบบคร่าว ๆ

  • ราว 2,000 ปีก่อนคริสตกาล

          อับราฮัม (Abraham) นำชาวฮีบรู (Hebrew) เดินทางอพยพจากดินแดนเมโสโปเตเมียเข้ามาในดินแดนคานาอัน (Canaan) หรือดินแดนแห่งพันธสัญญา (Promise Land) ที่พระผู้เป็นเจ้าทรงประทานให้กับชาวฮีบรู

  • ราว 1,500 ปีก่อนคริสตกาล

          ภัยพิบัติทางธรรมชาติทำให้ชาวฮีบรูตัดสินละทิ้งดินแดนคานาอันและอพยพไปยังอียิปต์ แต่พวกเขาก็ได้กลายเป็นทาสที่อียิปต์ยาวนานหลายร้อยปี

  • ราว 1,300 ปีก่อนคริสตกาล

          โมเสส (Moses) ได้ช่วยเหลือและอพยพชาวฮีบรูออกจากอียิปต์ เกิดเหตุการณ์สำคัญอย่างเอ็กโซดัส (Exodus) ที่โมเสสได้แยกทะเลแดงเพื่อให้ชาวฮีบรูสามารถหลบหนีจากทหารอียิปต์ รวมไปถึงเหตุการณ์ที่พระผู้เป็นเจ้าทรงประทานบัญญัติ 10 ประการ (Ten Commandments) เพื่อให้โมเสสใช้สั่งสอนแก่ชาวฮีบรู

          เมื่อชาวฮีบรูอพยพมาถึงดินแดนคานาอัน ปรากฏว่าในขณะนั้นดินแดนคานาอันได้ตกเป็นของชาวฟิลิสไตน์ (Philistine) ซึ่งชื่อฟิลิสไตน์ก็เป็นที่มาของคำว่า "ปาเลสไตน์" (Palestine) ด้วยเหตุนี้ชาวฮีบรูจึงต้องทำสงครามกับชาวฟิลิสไตน์เพื่อแย่งชิงดินแดนคานาอัน
  • ราว 1,020 ปีก่อนคริสตกาล
          ซาอูล (Saul) ผู้นำของชาวฮีบรูได้ถูกเลือกให้เป็นกษัตริย์พระองค์แรกของชาวฮีบรู
          ในช่วงเวลาเดียวกันเด็กหนุ่มนามว่า เดวิด (David) ก็ได้สร้างวีรกรรมในการสังหารแม่ทัพโกไลแอธ (Goliath) ของฟิลิสไตน์ จนเป็นที่เลื่องลือของชาวฮีบรู
  • ราว 1,010 ปีก่อนคริสตกาล
          ซาอูลสิ้นพระชนม์ ชาวฮีบรูได้เลือกเดวิดเป็นกษัตริย์ สถาปนาอาณาจักรอิสราเอล (Kingdom of Israel) โดยมีกรุงเยรูซาเล็ม (Jerusalem) เป็นเมืองหลวง ชาวฮีบรูเอาชนะชาวฟิลิสไตน์ได้อย่างเด็ดขาด
  • 970 ถึง 931 ปีก่อนคริสตกาล
          อาณาจักรอิสราเอลรุ่งเรืองถึงขีดสุดในสมัยของกษัตริย์โซโลมอน (Solomon) มีการก่อสร้างมหาวิหารโซโลมอน (Solomon's Temple) อันเป็นศาสนสถานที่สำคัญของชาวฮีบรู
  • 926 ปีก่อนคริสตกาล
          หลังโซโลมอนสิ้นพระชนม์เกิดความแตกแยกภายในหมู่ชาวฮีบรู จนทำให้อาณาจักรอิสราเอลแตกออกเป็น 2 ส่วน คืออาณาจักรอิสราเอลเดิมที่มีศูนย์กลางอยู่ที่กรุงซามาเลีย (Samalia) กับอาณาจักรยูดาห์หรือยิว (Kingdom of Judah) ที่มีศูนย์กลางอยู่ที่นครเยรูซาเล็ม
  • 722 ปีก่อนคริสตกาล
          อาณาจักรอิสราเอลล่มสลายจากการบุกโจมตีของจักรวรรดิอัสซีเรียใหม่
  • 587 ปีก่อนคริสตกาล
          อาณาจักรยูดาห์ล่มสลายจากการบุกโจมตีของจักรวรรดิบาบิโลนใหม่ มหาวิหารโซโลมอนถูกทำลาย ชาวฮีบรูถูกกวาดต้อนไปที่กรุงบาบิโลน
  • ราว 530 ปีก่อนคริสตกาล
          จักรวรรดิเปอร์เซียขยายอำนาจและยึดครองบาบิโลน พระเจ้าไซรัสมหาราช (Cyrus the Great) กษัตริย์เปอร์เซียทรงปลดปล่อยชาวฮีบรูในบาบิโลนให้เดินทางกลับมายังดินแดนบ้านเกิด
          ชาวฮีบรูได้ฟื้นฟูกรุงเยรูซาเล็ม และก่อสร้างมหาวิหารเฮรอด (Herod's Temple) เพื่อทดแทนมหาวิหารโซโลมอนที่ถูกทำลายไป
  • 331 ปีก่อนคริสตกาล
          พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช (Alexander the Great) แห่งจักรวรรดิมาชิโดเนียบุกยึดครองอิสราเอล
  • 64 ปีก่อนคริสตกาล
          โรมันได้ผนวกอิสราเอลให้เป็นส่วนหนึ่งของโรมันในชื่อแคว้นยูเดีย (Judea) ซึ่งในช่วงเวลานี้เอง ที่ชาวฮีบรูได้ถูกเรียกโดยโรมันว่า ชาวยิว
  • ค.ศ. 5 ถึง 30
          ช่วงชีวิตของพระเยซู (Jesus) ศาสดาของศาสนาคริสต์ ซึ่งเป็นชาวยิวที่อาศัยอยู่ในแคว้นยูเดีย
  • 66-73
          ชาวยิวในแคว้นยูเดียก่อกบฏเพื่อต่อต้านอำนาจของโรมันแต่ไม่ประสบความสำเร็จ กรุงเยรูซาเล็มและมหาวิหารเฮรอดถูกเผาทำลาย ชาวยิวถูกเข่นฆ่าเป็นจำนวนมาก
  • 131-135
          ชาวยิวพยายามก่อกบฏต่อต้านโรมันอีกครั้ง แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จอีก ในช่วงเวลานี้เองที่ชาวยิวได้เริ่มอพยพออกจากแคว้นยูเดีย และเดินทางไปยังดินแดนต่าง ๆ ทั่วทั้งทวีปยุโรป
  • ศตวรรษที่ 5
          ดินแดนอิสราเอลตกอยู่ภายใต้อำนาจของจักรวรรดิไบแซนไทน์ มีการปราบปรามชาวยิวครั้งใหญ่ ทำให้ชาวยิวอพยพออกจากอิสราเอลมากยิ่งขึ้น
  • ศตวรรษที่ 7
          ดินแดนอิสราเอลตกอยู่ภายใต้อำนาจของจักรวรรดิอิสลาม ชาวอาหรับที่นับถือศาสนาอิสลามเริ่มอพยพเข้าไปอยู่ในดินแดนอิสราเอล ซึ่งพวกเขาจะกลายมาเป็นชาวปาเลสไตน์ในเวลาต่อมา ดินแดนอิสราเอลเริ่มถูกเรียกชื่อเป็นดินแดนปาเลสไตน์
  • ศตวรรษที่ 11 ถึง 13
          นครเยรูซาเล็มและดินแดนปาเลสไตน์ตกอยู่ท่ามกลางความขัดแย้งของสงครามครูเสด
  • 1516
          ดินแดนปาเลสไตน์ตกอยู่ภายใต้อำนาจของจักรวรรดิออตโตมัน
  • ศตวรรษที่ 15 จนถึง 19
          ชาวยิวที่กระจัดกระจายทั่วทั้งยุโรป (รวมไปถึงทั่วโลก) ก็ได้ตกอยู่ในสภาวะที่ยากลำบาก พวกเขาอยู่อย่างเร่ร่อนไม่มีหลักแหล่ง และเป็นที่รังเกียจของชาวยุโรป (โดยเฉพาะกับชาวคริสต์)
          หลังจากที่พวกเขาต้องร่อนเร่กว่าพันปี นั่นจึงทำให้มีชาวยิวบางกลุ่มต้องการที่จะเดินทางกลับมายังดินแดนอิสราเอล (หรือดินแดนปาเลสไตน์) อันเป็นดินแดนที่พวกเขาจากมา

ภาค II กำเนิดรัฐอิสราเอล

  • 1897
          ชาวออสเตรียเชื้อสายยิวนามว่า ธีโอดอร์ เฮิร์ตเซิล (Theodor Herzl) ได้ก่อตั้งขบวนการไซออนิสต์ (Zionist) องค์กรที่มีเป้าหมายสำคัญในการก่อตั้งรัฐของชาวยิวในดินแดนปาเลสไตน์
  • 1917
          ปฏิญญาบัลฟอร์ (Balfour Declaration) อังกฤษสนับสนุนขบวนการไซออนิสต์ในการก่อตั้งรัฐชาวยิวในปาเลสไตน์
  • 1918
          ดินแดนของจักรวรรดิออตโตมันในภูมิภาคตะวันออกกลางตกอยู่ภายใต้การยึดครองของอังกฤษและฝรั่งเศส โดยดินแดนปาเลสไตน์อยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษในสถานะรัฐอารักขา
  • ทศวรรษที่ 1920
          ชาวยิวเริ่มอพยพเข้าไปในดินแดนปาเลสไตน์ ก่อให้เกิดปัญหากระทบกระทั่งกับชาวปาเลสไตน์ที่อาศัยอยู่ก่อนหน้านั้น
  • ทศวรรษที่ 1930
          ปัญหาระหว่างชาวยิวกับชาวปาเลสไตน์เริ่มลุกลามบานปลายมากยิ่งขึ้น ทางการอังกฤษพยายามเข้ามาไกล่เกลี่ย และออกนโยบายจำกัดจำนวนของชาวยิวที่จะอพยพเข้ามาในปาเลสไตน์
  • ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 (1939-1945)
          ชาวยิวที่อาศัยอยู่ในทวีปยุโรปถูกนาซีเยอรมันจับเข้าค่ายกักกันและถูกสังหาร เกิดเหตุการณ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิว (Holocaust) ที่ทำให้มีชาวยิวล้มตายมากกว่า 6 ล้านคน
  • 1945
          หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุด ชาวยิวนับล้านคนที่รอดชีวิตจากการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ได้เดินทางเข้าไปในปาเลสไตน์ ปัญหาระหว่างชาวยิวกับชาวปาเลสไตน์เกิดขึ้นอีกครั้ง
  • 1947
          ทางการอังกฤษไม่สามารถยุติความขัดแย้งของทั้งสองฝ่ายได้ อังกฤษจึงถอนตัวออกจากปาเลสไตน์ และนำเรื่องดังกล่าวเสนอต่อทางสหประชาชาติเพื่อให้เป็นผู้แก้ไขปัญหา
          สุดท้ายสหประชาชาติก็มีมติให้แบ่งดินแดนของปาเลสไตน์ออกเป็น 2 ส่วนคือ ดินแดนของชาวยิวกับดินแดนของชาวปาเลสไตน์ โดยกรุงเยรูซาเล็มจะอยู่ภายใต้การดูแลของสหประชาชาติ
  • 1948
          วันที่ 14 พฤษภาคม ดินแดนของชาวยิวในปาเลสไตน์ประกาศก่อตั้งรัฐอิสราเอล (State of Israel) โดยมี เดวิด เบนกูเรียน (David Ben Gurian) เป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกของอิสราเอล
          การก่อตั้งประเทศอิสราเอลได้สร้างความไม่พอใจเป็นอย่างมากให้กับกลุ่มประเทศอาหรับ ดังนั้นกลุ่มประเทศอาหรับซึ่งประกอบไปด้วย อียิปต์, ซีเรีย, จอร์แดน, เลบานอน และอิรัก จึงได้ก่อตั้งสันนิบาตอาหรับ (League of Arab) เพื่อต่อต้านอิสราเอล
  • 1948-1949
          สันนิบาตอาหรับส่งกองทัพบุกโจมตีอิสราเอล เกิดเป็นสงครามอาหรับ-อิสราเอลครั้งที่ 1 ปรากฏว่าอิสราเอล (ที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐฯ) สามารถเอาชนะกองทัพของสันนิบาตอาหรับได้
          แม้ว่าสันนิบาตอาหรับจะเป็นฝ่ายแพ้สงคราม แต่สันนิบาตอาหรับก็สามารถยึดครองดินแดนบางส่วนของอิสราเอลได้
          โดยอียิปต์เข้ายึดครองดินแดนที่เรียกว่า 'ฉนวนกาซ่า' (Gaza Strip) ส่วนจอร์แดนก็เข้ายึดครองดินแดน 'เวสต์แบงก์' (West Bank)
          นอกจากนี้กรุงเยรูซาเล็มยังถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือ เยรูซาเล็มตะวันตกเป็นของอิสราเอล และเยรูซาเล็มตะวันออกเป็นของจอร์แดน
          ผลของสงครามในครั้งนี้ทำให้ชาวปาเลสไตน์นับแสนคนต้องอพยพออกจากดินแดนปาเลสไตน์ที่บัดนี้กลายเป็นของอิสราเอล ไปยังดินแดนประเทศอาหรับรอบ ๆ ข้างแทน
  • 1956
          เกิดวิกฤตการณ์คลองสุเอซ (Suez Crisis) หรือสงครามอาหรับ-อิสราเอลครั้งที่ 2 อังกฤษและฝรั่งเศสสนับสนุนอิสราเอลในการทำสงครามกับอียิปต์ แต่ชัยชนะในสงครามตกเป็นของอียิปต์
  • 1964
          ยัสเซอร์ อัล-อาราฟัต (Yasser al-Arafat) ผู้นำของชาวปาเลสไตน์ก่อตั้งองค์การปลดปล่อยปาเลสไตน์หรือขบวนการ PLO เพื่อต่อสู้กับอิสราเอล และทวงคืนดินแดนปาเลสไตน์จากชาวยิว

ภาค III ความขัดแย้งจนถึงปัจจุบัน

  • ทศวรรษที่ 1960 ถึง 1980
          PLO ก่อเหตุวินาศกรรมและก่อการร้ายภายในอิสราเอล
  • 1967
          สงครามหกวัน (Six Day War) หรือสงครามอาหรับ-อิสราเอลครั้งที่ 3 อิสราเอลเป็นฝ่ายชนะสงคราม และยึดครองฉนวนกาซ่าและเวสต์แบงก์จากฝ่ายอาหรับได้ นอกจากนี้อิสราเอลยังยึดครองแหลมไซนาย (Sinai) ซึ่งเป็นดินแดนของอียิปต์ได้อีกด้วย
          ที่สำคัญอิสราเอลยังยึดครองเยรูซาเล็มตะวันออกที่เป็นของจอร์แดนได้ เยรูซาเล็มทั้งหมดจึงตกเป็นของอิสราเอล ก่อนที่ในปี 1980 อิสราเอลจะประกาศให้เยรูซาเล็มเป็นเมืองหลวงของประเทศ
  • 1973
          สงครามยมคิปปูร์ (Yom Kippur War) หรือสงครามอาหรับ-อิสราเอลครั้งที่ 4 อิสราเอลเป็นฝ่ายชนะสงครามและยึดครองดินแดนบางส่วนของซีเรียและอียิปต์
  • 1978
          อิสราเอลและอียิปต์ทำข้อตกลงสันติภาพแคมป์เดวิด (Camp David Accord) โดยมีสหรัฐฯ เป็นตัวกลาง
  • 1982
          อิสราเอลส่งกองทัพเข้าไปในเลบานอนเพื่อกวาดล้างกลุ่ม PLO ที่ซ่อนตัวอยู่ในเลบานอน ชาวเลบานอนบางส่วนจัดตั้งกลุ่มติดอาวุธฮิซบอลเลาะห์ (Hezbollah) เพื่อต่อสู้กับอิสราเอล
  • 1985
          กลุ่มฮิซบอลเลาะห์ขับไล่กองทัพอิสราเอลให้ออกไปจากเลบานอนได้สำเร็จ นับแต่นั้นฮิซบอลเลาะห์จะกลายเป็นกลุ่มการเมืองที่มีอำนาจมากที่สุดในเลบานอน
  • 1988
          วันที่ 15 พฤศจิกายน ยัสเซอร์ อัล-อาราฟัต ประกาศก่อตั้งรัฐปาเลสไตน์ (State of Palestine) อาราฟัตประกาศยุติการก่อร้ายของ PLO และจะใช้สันติวิธีเพื่อเจรจากับอิสราเอล
          PLO ยังก่อตั้งกลุ่มการเมืองที่เรียกว่า กลุ่มฟะตะห์ (Fatah) ที่เน้นการต่อสู้แบบสันติวิธี ทำให้มีชาวปาเลสไตน์บางส่วนไม่พอใจและก่อตั้งกลุ่มฮามาส (Hamas) ที่เน้นใช้ความรุนแรงในการต่อสู้
  • 1993
          อิสราเอลและปาเลสไตน์ทำสนธิสัญญาสันติภาพออสโล (Oslo Accord) โดยมีสหรัฐฯ เป็นตัวกลาง
          นอกจากนี้ยังมีการกำหนดเส้นเขตแดนใหม่ โดยฉนวนกาซ่าและเวสต์แบงก์จะตกเป็นดินแดนของปาเลสไตน์ โดยมีเมืองรามัลเลาะห์ (Ramallah) ในเวสต์แบงก์เป็นเมืองหลวงของปาเลสไตน์
  • สถานการณ์ในปัจจุบัน
          แม้ว่าอิสราเอลกับปาเลสไตน์จะลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพมาแล้วหลายรอบด้วยกัน แต่ความขัดแย้งของทั้งสองฝ่ายก็ยังคงเกิดขึ้นมาจนถึงปัจจุบัน
          ไม่ใช่เฉพาะความขัดแย้งระหว่างชาวยิวกับชาวปาเลสไตน์เท่านั้น เพราะภายในปาเลสไตน์เองก็ได้เกิดความแตกแยกกันเองเช่นกัน
          โดยภายในปาเลสไตน์ถูกแบ่งแยกออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ ๆ โดยบริเวณฉนวนกาซ่าอยู่ภายใต้อำนาจของกลุ่มฮามาส ส่วนบริเวณเวสต์แบงก์อยู่ภายใต้อำนาจของกลุ่มฟะตะห์ซึ่งเป็นรัฐบาลของปาเลสไตน์
          ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับปาเลสไตน์ที่กินเวลายาวนานกว่า 70 ปี (จริง ๆ อาจจะเรียกว่าพันปีก็ได้) ก็ยังไม่สามารถหาข้อยุติได้ สงคราม ความสูญเสีย และความเกลียดชังก็ยังคงมีอยู่ในดินแดนแห่งนี้
          ณ สถานการณ์ปัจจุบัน ความขัดแย้งก็ได้อุบัติขึ้นอีกครั้ง เมื่อกลุ่มฮามาสในฉนวนกาซ่าทำการโจมตีอิสราเอล เช่นเดียวกับทางการอิสราเอลที่ทำการตอบโต้กลุ่มฮามาสเช่นกัน นับเป็นเหตุความรุนแรงมากที่สุดในรอบ 50 ปี 
          หวังเพียงว่า สันติภาพจะนำพาความสงบสุขกลับคืนสู่ดินแดนแห่งนี้ในสักวันหนึ่ง ...
          HistofunDeluxe
References
Kapook Creator เป็นเนื้อหาที่นำเสนอโดยผู้สร้างสรรค์ที่เข้าร่วมโครงการ หากพบเนื้อหาที่ท่านเห็นว่าไม่ถูกต้องตามกติกา สามารถคลิกแจ้งปัญหาได้ที่นี่
เรื่องอื่นๆของ Histofun Deluxe
Advertisements
เรื่องที่คุณอาจสนใจ
สรุปไทม์ไลน์ปมความขัดแย้งของอิสราเอล-ปาเลสไตน์ ฉบับรวบรัดเข้าใจง่าย อัปเดตล่าสุด 1 สิงหาคม 2567 เวลา 23:20:34 5,971 อ่าน
TOP