Timeline ประวัติศาสตร์เศรษฐกิจโลกฉบับ 5000 ปี
เนื้อหาในบทความนี้ จะนำเสนอในรูปแบบของไทม์ไลน์เวลา ดังนั้นในบางเหตุการณ์ที่มีความละเอียดซับซ้อน อาจจะไม่ได้ปรากฏอยู่ในบทความนี้
3000 ปีก่อนคริสตกาล (หรือเก่าแก่มากกว่านั้น)
ระบบแลกเปลี่ยนสิ่งของ (Barter System) ในยุคที่มนุษย์ยังไม่มีสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนอย่างเช่นเงินตราหรือธนบัตร มนุษย์จะใช้การแลกเปลี่ยนสิ่งของระหว่างกัน โดยที่ทั้งสองฝ่าย (หรือมากกว่านั้น) เห็นพ้องต้องกัน
ต่อมามนุษย์ได้นำสิ่งของหายากในธรรมชาติ อย่างเช่น เปลือกหอย อัญมณี ทองคำ รวมถึงแร่หายาก มาใช้เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยน
600 ปีก่อนคริสตกาล
เงินเหรียญโลหะถือกำเนิดขึ้น ในพื้นที่เอเชียไมเนอร์ (ตุรกีในปัจจุบัน) เรียกว่า อิเล็กทรัม (Electrum) ต่อมาชาวกรีกได้นำเหรียญดังกล่าวไปใช้แลกเปลี่ยนจนเป็นที่แพร่หลาย
200-100 ปีก่อนคริสตกาล
กำเนิดเส้นทางสายไหม (Silk Road) หนึ่งในเส้นทางการค้าระหว่างประเทศที่เก่าแก่ที่สุดในโลก
ค.ศ. 618-907
ยุคราชวงศ์ถังของจีน กำเนิดเงินแบบกระดาษ (Paper Money) หรือธนบัตร ในช่วงเวลานั้น พ่อค้าจะฝากเหรียญโลหะจำนวนหนึ่งไว้กับตัวแทนที่น่าเชื่อถือ ซึ่งจะบันทึกมูลค่าของเงินไว้บนกระดาษแผ่นหนึ่ง โดยกระดาษใบนี้ ก็จะสามารถนำไปแลกคืนเป็นเหรียญโลหะได้
ค.ศ. 1000-1100
สกุลเงินเฟียต (Fiat Currency) เงินที่ถูกกำหนดให้ใช้เป็นสื่อกลางแลกเปลี่ยนโดยคำสั่งของรัฐบาล และไม่ยึดโยงกับสินทรัพย์อย่างอื่น กำเนิดขึ้นครั้งแรกในจีน
ค.ศ. 1492
การค้นพบทวีปอเมริกา นำไปสู่การขยายตัวของเศรษฐกิจโลก
ค.ศ. 1602
บริษัทดัตช์อินเดียตะวันออก (Dutch East India Company หรือ VOC) บริษัทมหาชนแห่งแรกของโลกถูกก่อตั้งขึ้น ความมั่งคั่งด้านการค้า นำไปสู่การเข้ายึดครองดินแดนและก่อตั้งเป็นอาณานิคม จนกลายเป็นบริษัทที่ร่ำรวยมากที่สุดในประวัติศาสตร์
และในปีเดียวกัน ตลาดหุ้นแห่งแรกของโลกคือ ตลาดหุ้นอัมสเตอร์ดัม (Amsterdam Stock Exchange) ถูกก่อตั้งขึ้น
ค.ศ. 1634-1637
ปรากฏการณ์คลั่งไคล้ดอกทิวลิป (Tulip Mania) ในเนเธอร์แลนด์ เหตุการณ์ฟองสบู่แตกครั้งแรกในประวัติศาสตร์
ค.ศ. 1683
เนเธอร์แลนด์กลายเป็นชาติแรกในยุโรปที่มีสกุลเงินเฟียต
ค.ศ. 1723
ปีเกิดของนักเศรษฐศาสตร์ชาวสกอตต์ อดัม สมิธ (Adam Smith) ผู้ได้รับการยกย่องเป็น 'บิดาแห่งวิชาเศรษฐศาสตร์'
ค.ศ. 1792
กำเนิดสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐ (US Dollar) สกุลเงินที่ทรงอิทธิพลของโลกจนถึงปัจจุบัน
ค.ศ. 1821
ระบบมาตรฐานทองคำ (Gold Standard) ที่สกุลเงินจะถูกยึดโยงเข้ากับทองคำ ถูกใช้งานครั้งแรกโดยสหราชอาณาจักร และกลายเป็นมาตรฐานของสกุลเงินทั่วโลกเป็นเวลาหลายร้อยปี
ค.ศ. 1914-1918
สงครามโลกครั้งที่ 1
ค.ศ. 1929-1939
เกิดสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่ (Great Depression) ในสหรัฐฯ ที่เกิดจากการพังทลายของตลาดหุ้นสหรัฐฯ วิกฤตดังกล่าวส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจทั่วโลก
ค.ศ. 1939-1945
สงครามโลกครั้งที่ 2
ค.ศ. 1944
ก่อตั้งธนาคารโลก (World Bank)
ค.ศ. 1945
ก่อตั้งกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF)
ค.ศ. 1948
สหรัฐฯ ประกาศใช้แผนการมาร์แชลล์ (Marshall Plan) เพื่อสนับสนุนทางการเงินและฟื้นฟูประเทศในยุโรป ที่ได้รับผลกระทบจากสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่สำคัญก็เพื่อป้องกันไม่ให้ประเทศเหล่านี้ตกอยู่ใต้อิทธิพลของสหภาพโซเวียต
ค.ศ. 1950
นักธุรกิจชาวอเมริกัน แฟรงค์ แมคนามารา (Frank McNamara) คิดค้น 'Diners Club Card' เพื่อใช้แทนเงินสดในร้านอาหาร จุดเริ่มต้นของเงินพลาสติก (Plastic Money) หรือบัตรเอทีเอ็ม
ค.ศ. 1960
องค์การกลุ่มประเทศผู้ส่งออกน้ำมันหรือ OPEC ถูกก่อตั้งขึ้น
ค.ศ. 1971
ประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน ของสหรัฐฯ ยกเลิกการผูกสกุลเงินดอลลาร์สหรัฐกับทองคำ นับแต่นั้นเงินดอลลาร์สหรัฐจะถูกควบคุมโดยธนาคารกลางแห่งสหรัฐหรือ FED แทน การยกเลิกระบบมาตรฐานทองคำของสหรัฐฯ ยังทำให้ระบบมาตรฐานทองคำค่อย ๆ เสื่อมความนิยมไปด้วย
ค.ศ. 1973
เกิดวิกฤตน้ำมัน (Oil Crisis) ประเทศแหล่งน้ำมันในภูมิภาคอาหรับยุติการส่งออกน้ำมัน ทำให้ราคาน้ำมันทั่วโลกพุ่งขึ้นอย่างรุนแรง
ค.ศ. 1992
ก่อตั้งสหภาพยุโรปหรือ EU
ค.ศ. 1993
อินเทอร์เน็ตถือกำเนิดขึ้น จากเดิมที่ใช้งานเฉพาะด้านการทหารและความมั่นคง (เกิดขึ้นตั้งแต่ปี 1969) ก็ได้ถูกใช้งานเป็นเครือข่ายแบบสาธารณะ กลายเป็นจุดเริ่มต้นของความเป็นโลกาภิวัตน์ (Globalization)
ค.ศ. 1997
วิกฤตเศรษฐกิจเอเชีย (Asian Financial Crisis) หรือวิกฤตต้มยำกุ้ง
ค.ศ. 1997-2000
วิกฤตฟองสบู่ดอทคอม (Dot-com Bubble) ที่เกิดจากการเก็งกำไรธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับอินเทอร์เน็ตและเว็บไซต์
ค.ศ. 2007-2010
วิกฤตสินเชื่อซับไพรม์ (Subprime Crisis) หรือวิกฤตแฮมเบอร์เกอร์ในสหรัฐฯ
ค.ศ. 2007-
วิกฤตเงินเฟ้ออย่างยิ่งยวดในซิมบับเว (Hyperinflation in Zimbabwe) ภาวะเงินเฟ้อที่รุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ ด้วยอัตราเงินเฟ้อสูงสุดถึง 79,600 ล้านเปอร์เซนต์ จนนำไปสู่การผลิตธนบัตรมูลค่า 100 ล้านล้านดอลลาร์ซิมบับเว
ค.ศ. 2009-
วิกฤตหนี้สาธารณะของกรีซ (Greece's financial crisis) ที่เกิดจากการที่กรีซมีงบรายจ่ายมากกว่ารายได้ นำไปสู่การกู้ยืมเงินแล้วไม่มีจ่าย รวมถึงผลจากการขาดทุนมหาศาลในการเป็นเจ้าภาพกีฬาโอลิมปิกปี 2004 นำไปสู่วิกฤตเศรษฐกิจที่ส่งผลกระทบจนถึงปัจจุบัน
ค.ศ. 2009
กำเนิดบิตคอยน์ (Bitcoin) สกุลเงินดิจิตอลหรือคริปโตเคอร์เรนซี (Cryptocurrency) สกุลแรกของโลก
ค.ศ. 2018
สงครามการค้า (Trade Wars) ระหว่างสหรัฐฯ กับจีนเริ่มต้นขึ้น
ค.ศ. 2020-
วิกฤตการณ์โควิด 19 ทำให้เศรษฐกิจทั่วโลกได้รับผลกระทบอย่างหนักหน่วง
ค.ศ. 2022-
สงครามรัสเซีย-ยูเครน ทำให้เกิดปัญหาต่อเศรษฐกิจโลกเช่นกัน
*** References
HistofunDeluxe
Kapook Creator เป็นเนื้อหาที่นำเสนอโดยผู้สร้างสรรค์ที่เข้าร่วมโครงการ หากพบเนื้อหาที่ท่านเห็นว่าไม่ถูกต้องตามกติกา สามารถคลิกแจ้งปัญหาได้ที่นี่
