เกร็ดความรู้ ชื่อประเทศในเอเชียกลาง ทำไมมีคำว่า สถาน ต่อท้าย

ทำไมประเทศเอเชียกลางมีคำว่า ‘สถาน’ ต่อท้าย?

เคยสงสัยใช่ไหมครับว่า ทำไมประเทศที่ตั้งอยู่ในเอเชียกลางอย่างเช่นคาซัคสถาน อุซเบกิสถาน หรือจะเป็นเติร์กเมนิสถาน มีคำว่า ‘สถาน’ ต่อท้ายชื่อประเทศอยู่

คำว่าสถาน (stan) หรือเขียนว่า istan หรือ estan มีที่มาจากภาษาเปอร์เซีย มีความหมายว่า ‘สถานที่’ หรือ ‘ประเทศ’ เมื่อนำคำนี้ไปต่อท้ายกับชื่อของเชื้อชาติ จึงมีความหมายว่า ‘ประเทศหรือดินแดนของเชื้อชาติ...’

ยกตัวอย่างเช่นประเทศในเอเชียกลาง คาซัคสถานที่มีความหมายว่า ดินแดนของชาวคาซัค (Kazakhs) อุซเบกิสถานหมายถึงดินแดนของชาวอุซเบก (Uzbeks) เติร์กเมนิสถานหมายถึงดินแดนของชาวเติร์กเมน (Turkmens) คีร์กิซสถานหมายถึงดินแดนของชาวคีร์กิซ (Kyrgyzs) และทาจิกิสถานที่หมายถึงดินแดนของชาวทาจิก (Tajiks)

นอกจาก 5 ประเทศในเอเชียกลาง ก็ยังมีประเทศอย่างปากีสถานและอัฟกานิสถานที่มีคำว่าสถานต่อท้ายเหมือนกัน

โดยชื่อของปากีสถานมาจากชื่อของ 5 ดินแดนที่รวมตัวเป็นปากีสถาน ได้แก่ ปัญจาบ (Punjab : P) อัฟกาเนีย (Afghania : A) แคชเมียร์ (Kashmir : K) สินธุ (Sindh : S) และบาลูจิสถาน (Baluchistan : Stan)

ส่วนความหมายของชื่อปากีสถาน ก็มีความหมายว่า ดินแดนที่บริสุทธิ์ เพราะคำว่า paks นอกจากจะย่อมาจากปัญจาบ อัฟกาเนีย แคชเมียร์ และสินธุแล้ว ในภาษาเปอร์เซีย paks ยังแปลว่าความบริสุทธิ์หรือความสะอาดทางจิตวิญญาณ

ขณะที่อัฟกานิสถาน ที่หมายถึงดินแดนของชาวอัฟกัน สัณนิษฐานว่าอัฟกันมาจากภาษาสันสกฤตคือคำว่า ‘อัศวะ’ (aśva) ที่แปลว่าม้าหรือคนขี่ม้า (ที่มาของคำว่าอัศวิน) ที่เดิมเป็นคำที่ใช้เรียกผู้คนในแถบเทือกเขาฮินดูกูช ก่อนที่คำว่าอัฟกันจะถูกใช้เรียกชาวพัชตุนหรือชาวปาทาน (Pashtuns) ที่เป็นประชากรส่วนใหญ่ในอัฟกานิสถาน

นอกจากนี้คำว่าสถานในภาษาเปอร์เซีย ก็ยังเชื่อมโยงกับคำว่า ‘สถาน’ และ ‘สถานะ’ ในภาษาไทย โดยทั้งสองคำมีต้นตอจากภาษาสันสกฤต ที่จัดอยู่ในกลุ่มภาษาอินโด-อารยัน (Indo-Aryan Languages) ร่วมกับภาษาเปอร์เซีย

และในหลายพื้นที่บนโลก ก็มีอีกหลายแห่งที่คำว่าสถานต่อท้าย อย่างเช่นเคอร์ดิสถาน (Kurdistan) ที่เป็นชื่อดินแดนของชาวเคิร์ดในตะวันออกกลาง

บัชคอร์โตสถาน (Bashkortostan) ดาเกสถาน (Dagestan) และตาตาร์สถาน (Tatarstan) ที่เป็นสาธารณรัฐในรัสเซีย หรือแม้แต่อินเดีย ที่นอกจากจะมีรัฐราชสถาน (Rajasthan) อินเดียในอดีตก็เคยถูกเรียกว่า ‘ฮินดูสถาน’ (Hindustan) หรือดินแดนของชาวฮินดูอีกด้วย

ติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Histofun Deluxe

อ้างอิง

Kapook Creator เป็นเนื้อหาที่นำเสนอโดยผู้สร้างสรรค์ที่เข้าร่วมโครงการ หากพบเนื้อหาที่ท่านเห็นว่าไม่ถูกต้องตามกติกา สามารถคลิกแจ้งปัญหาได้ที่นี่

ไขปริศนาคำว่า สถาน ทำไมหลายประเทศในเอเชียกลางถึงมีชื่อลงท้ายที่คล้ายกัน

ติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Histofun Deluxe

อ้างอิง