8 ประเด็นต้องรู้ในการทำ OKRs จากหนังสือ Personal OKRs

          OKR = Objective and Key Results เป็นเครื่องมือในการวัดผลเป้าหมายที่ตั้งไว้ ชนิดที่ท้าทายกำลังดี ไม่ยากเกินไป ไม่ง่ายเกินไป

          แนวคิด OKRs มาจากแนวคิดการบริหารแบบ MBO หรือ Management by Objectives จาก Peter Drucker ในสมัยปี 1950s โดยเริ่มจากการใช้ OKRs ในองค์กร แต่ความจริงแล้ว OKRs สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการตั้งเป้าหมายชีวิตส่วนตัวได้

          การตั้งเป้าหมายของคนทั่วไปล้มเหลวกันบ่อยมาก ซึ่งอาจารย์นภดลได้รวบรวมสาเหตุหลักๆดังต่อไปนี้

          ข้อที่ 1: เราตั้งเป้าหมายมากเกินไป

          เหมือนเวลาขึ้นปีใหม่ เราอาจตั้ง New Year Resolution เป็น 10 ข้อ ซึ่งมันเยอะเกินไป พอทำไม่ได้จริง เราก็เลยมักจะไปทำสิ่งเล็กๆ เพื่อให้ตัวเองรู้สึกดีในแต่ละวัน แต่เป้าหมายที่ตั้งไว้ก็ไม่เคยเสร็จซะที การใช้ OKRs จะช่วยให้เราตั้งวัตถุประสงค์สำคัญเพียง 3 ข้อ และให้เรามุ่งวัดผลกับวัตถุประสงค์ทั้ง 3 ข้อนี้เท่านั้น

          ข้อที่ 2: เราตั้งเป้าหมายโดยไม่รู้ว่าจะตั้งไปทำไม

          ข้อนี้เกิดขึ้นได้ง่ายมาก และ OKRs จะเข้ามาช่วยโดยให้เราโยงการตั้งเป้าหมายของเรากับ คุณค่า (Values) พันธกิจ (Mission) และ วิสัยทัศน์ (Vision)

          ข้อที่ 4: เราตั้งเป้าหมายง่ายเกินไป
          เราควรตั้งเป้าหมายความยากพอดีๆ ไม่ง่ายเกินไปจนน่าเบื่อและไม่เกิดแรงจูงใจ และไม่ยากเกินไปจนทำไม่ได้ 

          จริงๆแล้ว เป้าหมายใน OKRs ที่ดีก็ไม่ควรที่จะทำบรรลุได้ 100% แต่ควรจะทำได้อยู่ที่ประมาณ 60-70% (อ้างอิงจากตัวเลขของ Google) เพราะถ้าทำได้หมด 100% ก็อาจแปลได้ว่า เราตั้งเป้าหมายง่ายเกินไป แต่เรื่องนี้ก็ต้องดูด้วยว่าเราดีใจมากน้อยแค่ไหนตอนเป้าหมายสำเร็จ ถ้าดีใจมาก ก็อาจแปลว่าเป้าหมายมีความยากอยู่พอดีตัวอยู่แล้ว

          ก่อนที่จะเริ่มตั้งเป้าหมาย เราควรเริ่มจากการหา คุณค่า (Values) ในตัวเราก่อน เรื่องนี้ต้องลองลิสต์ออกมา แล้วดูว่าเราชอบทำอะไร อะไรที่เป็นตัวเรา เราทำแล้วมีความสุข หรือจะลองทำในแบบตรงกันข้ามคือลิสต์จากสิ่งที่เราทำแล้วเป็นทุกข์มากๆดูก็ได้เหมือนกัน ของอาจารย์นภดล คือ การเรียนรู้ (Learning) การแบ่งปัน (Sharing) และ สุขภาพดี (Healthy) 

          ต่อมาให้เราลองหาพันธกิจ (Mission) ในตัวเราดูบ้าง พันธกิจก็คือสิ่งที่เราจะทำเพื่อให้ตอบต่อคุณค่าในตัวเรา หรือ อาชีพนั่นเอง ของอาจารย์นภดลคือ อาจารย์มหาวิทยาลัย นักเขียน Podcaster

          ต่อจากนั้นก็คือ วิสัยทัศน์ (Vision) หรือที่ที่เราอยากจะไปในอนาคต เรามองเห็นตัวเองแบบไหน และพันธกิจที่เราทำมันจะนำพาเราไปสู่จุดใด เน้นว่าวิสัยทัศน์ต้องเป็นสิ่งที่มีพลัง เป็นแรงขับดันให้กับเราได้ เช่นของอาจารย์นภดลคือ เป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย นักเขียน และ Podcaster ที่ดีที่สุด

          เป้าหมายระยาว (3 ปี) ระยะกลาง (1 ปี) และระยะสั้น (1 ไตรมาส) ซึ่งจุดนี้จะต่างจากการตั้งเป้าหมายแบบองค์กรที่มีเพียงแค่ระยะ 1 ปีและรายไตรมาสเท่านั้น

          สำหรับอาจารย์นภดล อาจารย์ได้แปลง Vision ของอาจารย์ออกมาเป็นเป้าหมาย 3 ข้อง่ายๆคือ 
          1. เรียนรู้และพัฒนาตัวเองอย่างต่อเนื่อง
          2. แบ่งปันความรู้เพื่อทำให้สังคมดีขึ้น
          3. มีสุขภาพที่ดี ทั้งกายและใจ

          อย่างที่บอกว่า เราไม่ควรตั้ง OKRs เยอะเกินไป แต่ก็ไม่ควรตั้งเป็นจำนวนน้อยเกินไปเช่นเดียวกัน

          อาจารย์นภดลแนะนำให้ลองเริ่มเขียนจาก OKRs ระยะยาว รอบ 3 ปีก่อน แล้วค่อยแปลงออกมาเป็น OKRs รายปี และรายไตรมาส เลยอยากขอยกตัวอย่างง่ายๆจาก OKRs ของตัวอาจารย์นภดลเอง

          หลังจากตั้ง OKRs เสร็จแล้ว ก็ต้องมาวัดผลกัน โดยใช้เกณฑ์ง่ายคือการให้คะแนนตั้งแต่ 0 ถึง 1 โดย 1 คือทำได้ 100% ตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ ในขณะที่ 0 คือทำไม่ได้เลย

          ซึ่งการมีตัววัดผล (Key results) หลายๆข้อเพื่อวัดผลเป้าหมายตัวเดียวกัน อาจารย์นภดลก็แนะนำวิธีง่ายๆให้ใช้การหารเฉลี่ย เช่นสมมุติว่าเป้าหมายข้อ 1 คือการเรียนรู้และพัฒนาตัวเองอย่างต่อเนื่อง ก็นำ คะแนนของ key result ข้อ 1.1 และข้อ 1.2 มาหารเฉลี่ยกัน

          ข้อที่ 1: ตั้งวัตถุประสงค์และผลลัพธ์หลักในแบบที่ไม่ใช่สิ่งที่อยากได้จริงๆ ข้อนี้พบบ่อยมากในคนที่ชอบไปลอกการตั้งเป้าหมายของคนอื่นมา วิธีแก้จึงต้องคิดหา Values ของตัวเองจริงๆ แบบตรงไปตรงมา ไม่โกหก

          ข้อที่ 2: ตั้งวัตถุประสงค์และผลลัพธ์หลักมากเกินไป เป็นสาเหตุให้อาจารย์แนะนำให้ตั้งเพียงแค่ 3 ข้อ

          ข้อที่ 3: ผลลัพธ์หลักวัดผลได้ยาก หรือไม่ชัดเจน เช่นการเขียนว่าเราจะทำบางสิ่งบางอย่างได้ดีขึ้น แต่ไม่รู้ว่าดีขึ้นยังไง

          ข้อที่ 4:  ผลลัพธ์หลักวัดเป้าหมายเดียวกัน แต่อยู่คนละช่วงเวลากัน

          ข้อที่ 5: ไม่ค่อยได้ติดตามความก้าวหน้า วิธีแก้คือต้องใส่ระบบแจ้งเตือนเป็นประจำนะครับ

          ข้อที่ 6: ติดตามความก้าวหน้าบ่อยเกินไป ตรงกันข้ามกับข้อเมื่อกี้ การหักโหมวัดผลบ่อยเกินไปก็กลายมาเป็นข้อเสียได้เหมือนกัน

          อาจารย์นภดลตอบอย่างชัดเจนว่า ไม่ 

          แต่ก็ขึ้นกับนิยามคำว่าสำเร็จของแต่ละคน สำหรับบางคนแค่ได้เริ่มทำตามเป้าหมายก็ถือว่าสำเร็จแล้ว แต่บางคนคำว่าสำเร็จคือต้องได้ตามเป้าที่ตั้งไว้ แต่อย่างน้อยๆสิ่งที่อาจารย์นภดลแนะนำคือ ถ้าเรามีความเชื่อในสิ่งที่ทำ เราก็จะทำมันได้สำเร็จ ถ้าเราเชื่อในระบบ OKRs มันก็มีโอกาสมากกว่าที่ระบบดังกล่าวจะพาเราไปสู่เป้าที่เราตั้งไว้ เทียบกับเมื่อเราไม่เชื่อ

• ผู้เขียน: ศ.ดร. นภดล ร่มโพธิ์
• จำนวนหน้า: 148 หน้า
• สำนักพิมพ์: อมรินทร์ How To, สนพ.
• เดือนปีที่พิมพ์: 3/2021