ขึ้นชื่อว่าเด็กน้อย มักจะมีเรื่องอะไรที่ไม่คาดคิดเกิดขึ้นได้เสมอนะคะ นอกจากการเฝ้าระวังหาทางป้องกันแล้ว การแก้ไขและดูแลเมื่อเกิดเหตุก็มีความสำคัญนะคะ วันนี้เราจะมาคุยกันถึงเรื่องสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอดของเด็กๆ กันค่ะ
ความจริงแล้ว สิ่งแปลกปลอม (foreign body) ในช่องคลอดสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกวัย ความแตกต่าง คือ ในผู้ใหญ่มักจะเกิดจากความตั้งใจ รู้ตัว และสังเกตความผิดปกติได้ไว ทำให้แก้ปัญหาได้รวดเร็ว ทำให้การวินิจฉัยและการดูแลทำได้ไม่ยากนัก มีบ้างส่วนน้อยที่อาจจะมีสาเหตุจาก body assualt ซึ่งในกรณีดังกล่าวก็จะมีแนวทางการดูแลที่มีรายละเอียดที่อาจจะต้องคำนึงเพิ่มเติมนะคะ
แต่เรื่องของสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอดของเด็กแม้จะเจอได้ไม่บ่อย แต่การวินิจฉัยและการดูแลจะมีความซับซ้อนแตกต่างออกไปจากผู้ใหญ่ค่ะ ส่วนใหญ่แล้วมักเกิดจากความไม่ตั้งใจ ความไม่รู้ เป็นการทดลองสำรวจอวัยวะตามพัฒนาการ สิ่งของที่พบบ่อย ได้แก่ ของเล่นชิ้นเล็กๆ, กระดาษทิชชู่ หรือเครื่องใช้ในบ้านที่เป็นชิ้นเล็กๆ ค่ะ
อาการที่อาจจะทำให้คุณพ่อคุณแม่สงสัยว่าลูกมีปัญหาสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอด คือ การที่มีเลือดหรือตกขาวทางช่องคลอด ซึ่งไม่ควรพบในเด็กวัยก่อนมีประจำเดือน โดยเฉพาะหากตกขาวมีกลิ่นเหม็น มีสีคล้ำหรือมีเลือดปนร่วมด้วยค่ะ นอกจากนี้น้องๆ บางคนอาจจะมีอาการปัสสาวะขัด หรือเจ็บเวลาปัสสาวะได้ด้วยค่ะ
อย่างไรก็ตามไม่ได้หมายความว่าน้องๆ ทุกคนที่มีตกขาว หรือเลือดออก หรือปัสสาวะขัดจะต้องมีสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอดเสมอนะคะ เพราะอาการเหล่านี้ไม่ได้จำเพาะ สามารถเกิดจากสาเหตุอื่นๆ ได้เช่นกันค่ะ ทั้งนี้คุณหมอจะซักประวัติเพื่อวิเคราะห์หาสาเหตุที่อาจจะเป็นไปได้อีกครั้งค่ะ
หากสงสัยว่ามีสิ่งแปลกปลอม โดยเฉพาะในเด็กเล็ก ไม่แนะนำให้พยายามหาหรือเอาออกเองนะคะ เพราะว่าอาจจะยิ่งทำให้เกิดการบาดเจ็บของช่องคลอดได้ค่ะ
เมื่อคุณพ่อคุณแม่พาลูกมาพบคุณหมอ คุณหมอจะทำการวินิจฉัยแยกโรคและหาสาเหตุ หากสงสัยว่ามีสิ่งแปลกปลอม ก็จะต้องทำการตรวจภายในค่ะ
การตรวจภายใจเด็กเล็กๆ จะมีวิธีการและเครื่องมือเฉพาะ คุณพ่อคุณแม่ไม่ต้องกังวลนะคะ ทั้งนี้หากไม่สามารถตรวจได้ ก็อาจจำเป็นจะต้องให้ลูกดมยาสลบก่อนทำการตรวจภายในค่ะ
หลังจากที่ทำการเอาสิ่งแปลกปลอมออกมาจากช่องคลอดแล้ว หากพบว่ามีการอักเสบของช่องคลอดร่วมด้วย ก็จำเป็นจะต้องให้ยาฆ่าเชื้อต่อ ซึ่งก็ขึ้นกับสิ่งแปลกปลอมที่ตรวจพบและอาการด้วยค่ะ
นอกจากนี้แล้ว สิ่งที่คุณหมอจะทำไปพร้อมๆ กัน คือ หาความเป็นไปได้ที่เด็กๆ จะเคยถูกกระทำอนาจารหรือคุกคามทางเพศ ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่ควรมองข้ามนะคะ เพราะหลายครั้งที่เมื่อค้นหาสาเหตุดีๆ แล้ว พบว่ามีความไม่ปลอดภัยในครอบครัว หรือในสังคมใกล้ชิด ที่อาจจะนำไปสู่เหตุอันตรายที่อาจจะส่งผลร้ายแรงขึ้นในอนาคตได้ค่ะ
ขอยกตัวอย่างเคสที่เคยดูแลเมื่อหลายปีก่อนนะคะ มีคุณแม่พาลูกสาววัย 5 ขวบมาตรวจเนื่องจากมีปัสสาวะขัด ปัสสาวะแล้วเจ็บ ร่วมกับมีตกขาว เด็กน้อยร่าเริงดี ไม่มีท่าทีหวาดกลัวใดใดค่ะ เมื่อตรวจร่างกาย เด็กน้อยให้ความร่วมมือดีค่ะ หมอสามารถตรวจภายในโดยที่ไม่จำเป็นต้องดมยาสลบ ซึ่งโชคดีที่ไม่พบสิ่งแปลกปลอมที่ค้างในช่องคลอด
ในการดูแลคนไข้เด็ก เราจำเป็นต้องมีเทคนิคเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลที่สำคัญสำหรับการดูแลคนไข้ด้วยนะคะ ในเคสนี้เมื่อได้พูดคุยกันมากขึ้น ทั้งหมอและแม่ก็ได้ทราบความจริงที่น่าตกใจว่า ลูกพี่ลูกน้องผู้ชายที่เล่นด้วยกันประจำ ซึ่งอายุประมาณ 10 ขวบ ได้ใช้ดินสอแหย่เข้าไปในช่องคลอดของน้องหลายครั้ง ซึ่งผู้ใหญ่ทั้งสองครอบครัวไม่ทราบมาก่อนเลย และคุณแม่ก็เสียใจมากเมื่อได้ทราบว่ามีเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้น แม้ในขณะนั้นเราไม่สามารถรู้ได้เลยว่าพี่ชายจะตั้งใจทำอนาจารหรือไม่ หรือทำไปด้วยความไม่ตั้งใจ แต่ก็ทำให้ทีมรู้ว่า เด็กทั้งสองคนต้องการการดูแลเป็นพิเศษ ซึ่งในกรณีนี้เราก็จัดการให้สหสาขาที่เกี่ยวข้องเข้ามาดูแลทั้งครอบครัวทันที ทั้งตัวเด็กทั้งสอง และคุณพ่อคุณแม่ของทั้งสองฝ่าย เพราะเป็นเรื่องละเอียดอ่อนมากจริงๆ ค่ะ
จึงอยากให้ทุกครอบครัวคอยเฝ้าระวังและให้ความสำคัญกับเรื่องเหล่านี้ด้วยนะคะ
หมอเมษ์
